1 Nisan 2007 Pazar

Fay nedir,oluşumu ve türleri nelerdir?

Yerkabuğu ve üst mantoda, kaya tabakalarının, koptuğu ve kaynadığı yerdeki zayıf nokta. Başka bir deyişle, yerkabuğundaki deformasyon enerjisinin artması sonucu, kayaç kütlelelerinin, bir kırılma düzlemi boyunca yerlerinden kaymasıyla ortaya çıkan kırık. Faylar, depremler sonucunda ortaya çıkar.

Ülkemizdeki Kuzey Anadolu Fayı doğrultu atımlı faydır.Mekanizması gereği hareket büyük bir bölgede gerçekleşeceğinden enerji boşalımı daha büyük olur. Bu yüzden doğrultu atımlı faylar şiddeti(tahribatı) büyük olan deprem üretme potansiyeline sahiptir.

Bir kayaç kütlesi karşı yönde sıkıştırıldığında, kütlenin iki bölümü kendisini etkiyen kuvvet yönünde ve birbirine ters yönlerde kayar ve kütle şekil değiştirir. İleri aşamada kütlenin bu iki bölümü birbirinden ayrı iki kütleye dönüşür ve (Elastik Geri-Tepme Kuramı'na göre) bu iki kütle arasında bir fay çizgisi oluşur. Bu tipik yanal atımlı faydır, kütlenin iki parçasının birbirlerine göre yatay sıyırma hareketinin sonucudur ve deprem bu fay çizgisi üzerinde, kütlenin en zayıf olduğu noktada ve/veya da iki bloğun birbirine yapışık olduğu ve yer değiştirmeyi engelleyen bölümde gelişir. Yanal faylanma sağ veya sol atımlı türde olabilir. Kütlenin bu bölünmesi düşey yönde de olabilir. Bu koşulda ise, yerkabuğundaki çek(il)me (normal fay), ve / veya da basınç (ters fay) kuvvetleri egemendir.


http://www.guclendir.com

Hiç yorum yok: