Güçlendirme Yöntemleri

1) Betonarme perdeler ile:

Betonarme perdelerle güçlendirmede, mevcut sistemin kapasite bakımından deprem güvenliği arttırılırken, taşıyıcı sistemdeki yanal değişmelerde sınırlandırılır. Güçlendirme için öngörülen yeni projeler yeni perdeler tüm taşıyıcı sistemin rijitliğini arttıracağı için, genellikle binaya gelen toplam deprem kuvveti de artar ve etkiler sistemde değişik bir dağılımla ortaya çıkar. Güçlendirme perdelerinin bina içinde düzgün dağıtılmasıyla, etkilerin belirli bölgede yığılması ve istenmeyen burulma etkilerinin meydana gelmesi önlenebilir.

Mevcut taşıyıcı sistemle yeni perdeler arasındaki kuvvet geçişinin ve bütünleşmesinin sağlanması için ara bölgelerin özenle ele alınması ve projelendirilmesi gerekir.Perde ile güçlendirilmede, perde yerlerinin seçiminde bunların banyo hacimlerine ve tesisat bağlantılarına bitişik olmamasına özen gösterilmelidir. Güçlendirme perdesinin olabildiğince bütün katlarda, boyu değiştirilecek olsa bile devam ettirilmelidir.

Güçlendirme perdeleri her iki doğrultuda en az ikişer tane olmalıdır. Binanın kat adedinin ve plandaki alanının küçük olması durumunda perde sayısı üçe de indirilebilir. Gerektiğinde de bunların kalınlıkları ve boyları küçültülebilir.

Güçlendirme perdelerinin yerlerinin, mevcut perde ve kolon düzenine dikkat edilerek belirlenmesi gerekir. Perdenin iki kolon arasında bulunması tercih edilmelidir. Böylece perde uç bölgelerinin oluşturulması kolay olur. İki taraftan da kolona bitişik olmayan doğrudan döşemeyi delip geçen perde ile döşeme arasında çok büyük gerilme yığılmaları oluşacağı için uygun değildir.

Zemin güvenlik gerilmesinin yeterli olmadığı yerlerde, temel genişletmesinin yanında, zeminin iyileştirilmesi de düşünülebilir. Bunun gibi, deprem etkisi durumunda, etkinin kısa süreli olması nedeniyle zemin emniyet gerilmesinin üstündeki bazı yerel gerilme artışlarına müsaade edilebilir. Perde için yapılan yeni temellerin mevcutlarla beraber çalışması ve perdenin ana donatılarının temele kenetlenmesi sağlanmalıdır. Bu amaçla temelin ortak yüzeyine epoksi sürülmesi ve dikiş donatıları yerleştirilmesi önerilir. Güçlendirme perdeleri plandaki durumlarına göre değişik şekillerde ortaya çıkar.

2) Çelik şeritlerle:

Taşıyıcı sistem betonarme perdeler yerine çelik çaprazlar kullanılarak güçlendirilebilir. Bu durumda en basit uygulama, kiriş kolon düzlemine yerleştirilecek çaprazlar yanında kolon ve kirişe bitişik konulacak çelik elemanlarla yapılabilir. Eksenel çelik çaprazlar yanında dış merkez çaprazlar da kullanılabilir.

Dayanımı yüksek ve kalınlığı 1,0-1,5 mm çelik şeritler, kirişin alt ve yan yüzlerine, kolonların düşey yüzlerine ve kiriş kolon birleşim bölgesine epoksi reçinesi ile yapıştırılır.Uygulamada önce beton yüzeyi düzeltilerek, yıkanır ve kurutulur. Yüksek vizkoziteli epoksi reçinesi beton ve çelik şeridin yapışma yüzeyine sürülür. Basınç uygulayarak 24 yapıştırma sağlanır. Şeritlerin uygulamasında beton yüzeyle bütünleşmesi için beton dayanımının yeterli olması gerekir. Hazır çelik şeritler yerine çelik lamalar da kullanılarak da uygulama yapılabilir. Şerit uygulamasında elemanların rijitliklerinde değişiklik oluşmadığı kabul edilir. Eleman kesitlerinin eğilme momenti ve kesme kuvveti kapasiteleri arttırılırken; sarılan çelik şeritler bu bölgede enine basınç oluşturarak, deprem etkisi durumunda betonun dolayısıyla elemanın sünekliğini arttırır. Şerit düzeninin seçiminde elemandaki kuvvet akışı göz önünde tutulmalıdır. Betonda enine basıncın yeterli şekilde oluşması için, şeritlerin dar olmaması ve birbirinden ayrık yerleştirilmemesi gerekir.