Güçlendirme,yapıların deprem esnasındaki düzensizliklerini en aza indirebilmek,mukavemetlerini yükseltmek için yapılan uygulamadır. Güçlendirmenin çeşidi yapının çeşidine göre değişmektedir. Çelik için ilave taşıyıcı eleman, ahşap için ilave destek, betonarme için yeni taşıyıcı beton elemanlar v.b.
Ülkemizdeki yapıların büyük bir çoğunluğu betonarme yapılardır. Binaların omurgasını oluşturan taşıyıcı sistemler yerinde dökülen betonarme kolon ve kirişlerden oluşan "boşluklu çerçeve" diye nitelendirilen sistemlerden oluşan yapılardır.
Betonarme yapı güçlendirmesini üç aşamaya ayırabiliriz.
a)Temelin Güçlendirilmesi:
Temel yapının toprak ile temasta olan yüzeyi dolayısıyla ağırlığını toprağa ilettiği kısımdır.Yapı,deprem esnasında deprem yüklerini temelin ampartman yüzeylerinden alır ve yukarıya iletir.
Bu nedenlerden dolayı toprağa iletilen cm2 başına düşen yükü azaltmak ve yeni yapılacak güçlendirme elemanlarının yükünü karşılamak için ilave temellerin yapılması gerekir. Mevcut temel toprak seviyesine kadar açıldıktan sonra temel beton yüzeyleri temizlenir. Yeni yapılacak temel ile eski temelin beraber çelışmasını sağlayacak olan ankrajlama yapılır. Ankrajlama, mevcut betona filiz çapının 15 katı derinliğinde açılan deliklere epoksi yapıştırıcı ile filiz ekilmesidir.Ekilen bu filizler iki sistem arasında herhangi bir yüklenme sonucu moment aktarımını sağlar.
Yapı güçlendirilmesinde en önemli nokta ankrajlama işlemidir. Bu iş tecrübeli kişiler tarafından yapılmalıdır. Çünkü deprem anında mevcut sistem ile yeni yapılacak sistem beraber çalışmalıdır. Tekniğine uygun yapılmayan ankrajlama yapıya eklenen yeni sistemin deprem anında mevcut sistemle ayrı çalışmasına ve yarardan çok zarar vermesine neden olur. Birbirine iyi bağlanmamış iki sistemde yeni sistem eski sisteme çarpıp deforme olmasına, dolayısıyla yapının zarar görmesine neden olur.
b) Kolonların güçlendirilmesi
Mevcut durumdaki yapının kolonları düşey yükü taşıyabilecek durumdadır. Fakat olası bir yüklenme (Deprem) sırasında eklenecek olan düşey yükleri karşılaması mümkün olmayabilir.Eklenecek düşey yükler sırasında kesit yetersizliği verecek olan kolonlarda mantolama işlemi yapılır.
Mantolama yapılırken mevcut kolonun sıvası ve düşey demir donatısına kadar olan beton kırılır. Dışına ilave düşey demirler ve kilitli etriye sarılır. Yapılan bu yeni donatı eski betona ankrajlama ile bağlanır.Mevcut kolonun dışından ona bağlı ve daha fazla yükü taşıyabilecek yeni kolon ilave edilmiş olur.
c)Rijitlik arttıcı perde duvarların imalatı
Beton sünek bir malzeme olduğu için üzerine gelen aşırı yükü deforme olmadan absorbe edemez.
Deprem esnasında yapı alt katlarda az ,üst katlarda çok olmak üzere eğilmeye maruz kalır. Bu eğilme betonu deforme edecek seviyede olursa kolonlarda mafsallaşmaya sonrasında yıkılmaya neden olur.
Ana sorun olan yapıların deplasmanlarını (eğilmelerini) azaltmak gereklidir. Bu da kolon ve kirişten ibaret olan taşıyıcı sistemde boşlukların perde duvar ile doldurulmasıyla mümkündür.
Mevcut duvar yıkıldıktan sonra duvarın yerine ankrajlama ile eski siteme bağlanmış ve düşey demir donatısı bir üst kata devam eden perde duvarlar imal edilir. Demir donatısının üst kata devam etmesi moment aktarımını kolaylaştıracağından uygulanması gereken önemli bir husustur.
Perde duvarların imal edilmesiyle yapının bir yüklenme esnasında deplasman yapması azaltılmış olup zarar görmesi en aza indirilir.
http://www.guclendir.com
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder