Boş molt ve alt tablası birlikte 0.01 gr duyarlıkta tartılır (üst yükselme halkası takılmaksızın) Molta üst yükselme halkası takılır Hazırlanmış olan numune geniş tavaya serilir ve üzerine su serpici ile su serpilir.Havada kurutulmuş bu numuneye eklenecek su, zeminin kestirilen optimum su içeriğinden yaklaşık %6 daha düşük bir nokta elde edilecek oranda olmalıdır. Şöyle ki; plastik olmayan zeminler için verilen su öyle olmalıdır ki malzeme avuç içi ile sıkıca sıkıldığında parmaklarla hafif bir basınç uygulandığında kırılmayacak biçimde toprak olsun.Plastik zeminlerde daha dirençli bir toprak olacak ölçüde su verilir.
Moltun içine konduğunda 5-7 cm yükseklikte bir katman oluşturacak şekilde malzeme alınır ve molta konur. Molt içindeki malzemenin yüzeyi hafifçe bastırılarak düzeltilir.Belirli yükseklikten (30.5 cm) düşen tokmakla, 25 darbe vurularak malzeme sıkıştırılır.Her darbeden sonra molt ya da tokmak hafifçe döndürülerek veya kaydırılarak darbelerin düzgün dağılması sağlanır.Sıkıştırılmış bu tabakanın üstü bıçak ya da spatula ile hafifçe çizilir.Yeterli ölçüdeki malzeme molta konarak bir önceki işlem tekrarlanır.
Aynı biçimde bu sıkıştırılmış ikinci katmanında toplam yüksekliği (molt yüksekliğinden fazla) 12-13 cm olmalıdır Moltun üst yükselme halkası, halka ile moltun birleşim noktasında numunede kopma olmaması için döndürülerek çıkartılır.Molt yüksekliğinden fazla olan sıkıştırılmış numune, düzgün bir çelik cetvelle merkezden kenarlara doğru taşlanarak. molt üst düzeyinde düzgün bir biçimde kesilir.
Moltun dış kesimindeki malzemeler iyice temizlendikten sonra molt alt tabladan çıkarılır, numune ve molt birlikte 0.01 gr duyarlıkta tartılır ve yazılır.Numune molttan çıkartılır Sıkıştırılmış numunenin molttan çıkarılması zaman kazanma açısından numune çıkarıcı ile yapılabilir Su içeriği belirlenmesi için yaklaşık 100 gr malzeme sıkıştırılmış numunenin üst, orta ve alt bölümlerinden alınır.
Çıkarılan bu sıkıştırılmış numune elle 4 nolu elekten geçecek biçimde ufalanarak tavada kalan malzeme ile yine karıştırılır.Su püskürtücü ile su püskürterek numunenin su içeriği %2 ~ %3 oranında arttırıl ir. Suyun düzgün olarak dağılması için malzeme iyice karıştırılır. Yukarıda anlatılan sıkıştırma yöntemi aynen her defasında malzemenin su içeriği %2 ~ %3 oranında arttırılarak 5-6 kez ya da malzeme iyice ıslak ve çamurumsu bir duruma gelinceye dek uygulanır.
Standart sıkıştırma deneyi sonuçları, aritmetik eşelde çizilen bir sıkışma eğrisi biçiminde verilir.Bu eğri, her aşama için bulunan su içeriği değerlerim yatay eksende, buna karşı gelen kuru birim hacim ağırlık değerlerin! düşey eksende göstererek elde edilir Birçok zemin için eğri parabol şeklindedir.
Sıkışma eğrisinin en yüksek (tepe) noktasına karşılık gelen su içeriği ve inim birim hacim ağırlık değerleri o zeminin "optimum su içeriği" ve "en büyük kuru birim hacim ağırlık (yoğunluk)" değerleri olarak belirlenir.
Arazide Sıkışmanın Kontrol Edilmesi
a)Belli Boyutta Çukur Açmak:
Birim hacim ağırlığı kabaca bulmak istiyorsak ve zemin yeteri kadar kohezyonlu ise uygulanabilir 10*10 cm, 15*15 cm lik alan çizilir ve derine doğru 5-10 cm inilir.Çıkan malzeme tartılır Açılan çukurun küp veya prizma olmasın dikkat edilir.Şeklin boyutlarına göre çukurun hacmi hesaplanır Ağırlık hacme bölünürse yaş birim ağırlık bulunur Numunenin rutubeti bulunarak kuru birim ağırlık hesaplanır.
Diğer bir çukur açma yönteminde ise açılan çukur birim özgül ağırlığı bilinen malzeme ile doldurulur Çukurdan çıkan malzeme tartılır d^m/V den çukurun hacmi hesaplanır.Daha sonra çukurun hacmi ve çıkan malzemenin ağırlığından malzemenin birim hacim ağırlığı hesaplanır.
b)Yağ Metodu
c)Proktor İğnesi Metodu
d)Balon Metodu
e)Nükleer Aletlerle Yapılan Denemeler
Kaynak : http://www.kalitekontrol.org
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder