Beton Katkılarının Özellikleri

Yüksek dayanımlı betonlar gibi özel betonların dışında maksimum dozaj TS EN 206 tarafından 5.2.6. maddesinde çimento kütlesine göre 50g/kg olarak sınırlandırılmıştır. 2g/kg’dan daha düşük dozajlarda kimyasal katkı suya karıştırılarak eklenmelidir.

Beton katkılarının performansı TS EN 934-2 tarafından tek fonksiyonlu katkıların ana fonksiyonlarına ve çift etkili katkıların ana ve ikincil fonksiyonlarına göre kontrol edilir. Bu performans şartları Tablo 1 ‘de verilmiştir.

Bu genel performans şartlarına ek olarak tüm kimyasal katkılara uygulanan genel şartlar bulunmaktadır. Bunlar;

priz süresine etkisi


basınç dayanımına etkisi


betonun hava içeriğine etkisi


suda çözünebilen klorür miktarı


Na2O eşdeğeri alkali miktarı


Kimyasal katkıların performansı referans betona göre belirlenir. Deney karışımı (kimyasal katkılı) kontrol karışımıyla (katkısız) kıyaslanır . Klor ve alkali içerikleri de ölçülerek beyan edilir. Katkılar için deney prosedürleri TS EN 480 Kimyasal Katkılar – Beton , Harç ve Şerbet için - Deney Metodları serisinde belirlenmiştir.


Betonda bulunabilecek maksimum klorür içeriği TS EN 206-1 ‘de belirlenmiştir ve kimyasal katkıların bu miktara katkısı hesaplanabilir. TS EN 934-2 maksimum klorür içeriğini %0.1 veya üreticinin beyanıyla sınırlandırmıştır.


Maksimum alkali madde içeriği TS EN 934-2 ‘ye göre üretici tarafından her kimyasal katkı için beyan edilmelidir.


Beton Katkılarının Tanımlanması

Tasarlanmış Beton


Katkılar normal olarak tasarlanmış betonda kullanılacaktır. Beton üreticisi belirlenen beton özelliklerini sağlayacak en uygun katkıyı seçebilmesinde serbest bırakılmalıdır. Hazır betonda kullanılan katkının tipi irsaliye fişinde belirtilir.

Tasarlanmış betonda katkılar aşağıdaki özellikleri iyileştirmek için sıkça kullanılmaktadır.

basınç dayanımı
kıvam
yoğunluk
dayanım gelişimi
sertleşme geciktirilmesi
su geçirimsizlik
diğer özellikler( örneğin hızlandırılmış sertleşme , erken yüksek dayanım gelişimi)


Tarif edilmiş beton;

TS EN 934-2 Bölüm 3.1.3.’de “Tavsiye edilen miktarın kullanımı bu standarda uygunluğun tüm aralığı kapsayacağı anlamına gelmez. İstenen sonuca ulaşmak için gerekli miktarı bulmak amacıyla , şantiyede kullanılacak malzemelerle denemeler yapılmalıdır” önerilmektedir. Beton üreticisi belli bir beton karışımı için katkı tipi ve dozunu belirlemeden önce bu deney sonuçlarına sahip olabilir.

Şartname hazırlayıcı aşağıdaki hususları gözönüne almalıdır;

farklı üreticilerden aynı tipteki katkılar beklenen etkiyi farklı dozlarda sağlayabilirler
Katkıların etkisi betonda kullanılan her bir çimento , mineral katkılar ve agregalara göre değişir
Belirlenen dozaj belli tip ve markada tavsiye edilen dozaj aralığında olmalıdır. Bu bilgi katkı üreticisi tarafından sağlanır.

Katkıların bir kombinasyonu kullanılacağında katkıların uyumu ve performansları kontrol edilmelidir