Betona Asitlerin Etkisi

Rutubetli ortamda, kükürt dioksit (SO2) ve karbondioksit (CO2), hatta atmosferde bulunan diğer bazı gazlar; çözünmek suretiyle asitleri oluşturarak ve çimento klinker bileşikleri ile reaksiyona girerek yumuşak-çok zayıf bir beton kitlesi oluşmasına neden olabilirler. Hasar verici yoğun paslanma; yollarda buz eritici tuzlarının kullanımı, asit yağmuru, asit sisi ve kuru asit kalıntıları formunda asit birikintilerine neden olan kükürt dioksit ve azot dioksit (SO2 ve NO2) nedeniyle meydana gelebilmektedir. Hemen hemen bütün asitler kireç, çimento,harç ve beton üzerine değişik şekillerde etki ederler. Beton yapının aside maruz kalmasındaki en alışılmış sebepte betonun yer altı madenlerine çok yakınlıkta bulunmasıdır.Bu madenlerden çıkan drenaj sularının içerdiği asit bazen ansızın düşük pH değerlerine iner. pH 7 seviyesi nötr, 7’den yüksek değerlerde bazik, 7’den düşük değerlerde ise asidik olarak tanımlanmıştır. Yüzde 15-20 oranında sülfürik asit çözeltisinin pH değeri 1 olacaktır. Bu tür çözeltiler betona çok çabuk hasar verirler. pH 5-6 değerindeki seviyelere sahip asidik sularda eğer betona uzun süre temas ederlerse hasar verebilirler.
Pratikte tesir derecesi, asidite yükselmesi (pH düşüşü) ile yükselir. Normal olarak asit tesiri, yaklaşık pH=6,5 değerinde gerçekleşir, 4,5 pH'lık değerin altında ise şiddetli bir şekilde meydana gelir. Asitler PH'larının 7'den küçük olmaları ile tanınan sıvılardır. 6-6.5 PH değerinden itiba¬ren asitler betonu etkilerler, bu değerin azalmasıyla etki şiddeti daha artar.
Asitlerin yol açtığı hasarlar kolaylıkla saptanabilir. Asit betonun portland çimento harcı matrisiyle reaksiyona girer ve çimentoyu kalsiyum tuzlarına dönüştürür ve bundan akıtılan sularla yıkanarak atılabilir. Kaba agrega genellikle zarar görmemiş fakat maruz kalmış olarak kalır.Asit hasarlı betonun görünümü bir dereceye kadar aşınım hasarlarına benzerlik gösterir, yalnız kaba agreganın maruz kalması daha belirgin olmakta ve parlak görünmemektedir. Şekil 3.1 ve 3.2 aside maruz kalan betonun tipik bir görünümünü göstermektedir. Asit hasarları betonun maruz kalan dış yüzeyinde başlar ve belirginleşmeye başlar fakat azalan mesafelerle yapının iç kısımlarına doğru genişlemeye devam eder.Asit genellikle yüzeyde yoğunlaşır. Betonun içine işlediğinde ise Portland çimento ile tepkimeye girerek nötralize olur. Yapının derinliklerindeki çimento tepkimelerle zayıflamaya başlar.