Çelik ve betonunun birlikte kullanılır mı?

Çeliğin öne çıkartılması gereken üstünlüklerine değindikten sonra simdi; “çelik ve betonu bir arada nasıl kullanabiliriz?” gibi teknik olarak çok daha doğru sorular sorulabilir. Gerçekte Türkiye’deki “kule” projelerinin hemen hepsinde, servisler ve yangın merdivenleri için büyük bir çekirdek bölümü yer almaktadır. Çekirdek yapılmasına izin verecek boyutlardaki binalarda, bizler çekirdeğin betonarme yapılmasını öneriyoruz. Böylece stabilize elemanlarının sayısını azaltılırken, yapının sismik davranışını da ayarlamak ve çelik tüketimini azaltılmak olanağı elde edilmektedir. Ayrıca yapının toplam ağırlığı hala salt betonarmeden hala %40-%50 düşüktür. Tabii bu sistemin tümüyle mimariye bağlı olduğu açıktır ve özellikle narinlik katsayısı yüksek binalarla ve küçük çekirdeklerde uygulanması zordur.

Beton mu, çelik mi?

Bu soruyu doğru yanıtlayabilmek için çelik taşıyıcılı yapıları bütünsel bir bakış açısı ile değerlendirmek şarttır. Doğrudan yararları, dolaylı yararları ve toplumsal yararları birlikte gözden geçirilmelidir. Bina tasarımında akla hep betonarme taşıyıcılı sistem gelir. Aslında betonarmenin “arma”si de çeliktir.Betonarme taşıyıcılı sistemde çelik farklı bir şekilde kullanılmaktadır. Betonarme yada çelik, iki farklı taşıyıcı yapıyı karşılaştırırken, pek çok şeye dikkat etmek gerekir. Her şeyden önce bu iki malzemenin tıpatıp kullanılmasının olanaksız olduğunu bilmek gerekir. Malzemeyi yalnızca taşıyıcı olarak karşılaştırmak ekonomiklik açısından doğru değildir. Yani beton kirişi kaldıralım yerine çelik kirişi koyalım, beton kolonları da çıkartıp yerine çelik kolon koyalım, sonra ikisinin maliyetini karsılaştıralım diye bir yöntem olmaz. Projenin bir bütünsel olarak ele alınması gerekir. Aynı açıklıkları ve aynı hesaplamayı hem çelik, hem beton için yaparsanız, betonu beton gibi ya da çeliği çelik gibi kullanmamış olursunuz. Bir elemanı kendine göre hesaplamazsanız sonuç da doğru çıkmayabilir. Çelik gerçekten pahalı olmuş olsa hiç deprem olmayan İngiltere’de her yüz binanın yetmişinde çelik tercih edilmezdi.

Beton ile karsılaştırılsa çelik çok daha pahalımıdır? Para doğru yerde nasıl kullanılır?

Karsılaştırma yaparken yapının tümü, bütün yönleriyle ve bütün bölümleriyle ele alınmalıdır. Sadece karkası karsılaştırmak yanıltıcı olabilir. Ancak, "Bu binanın şu parametresini değiştirirsek ne olur?" diye bakılırsa, doğru bir ekonomik çözüme ulaşmak mümkün olabilir. Parayı doğru yerde kullanmak kayıp değildir. Bizde bir şeye para yaratırken, "Aaa çok pahalı!" deyip bırakılır. Oysa bu parayı kullanmak, başka bir yerden fayda getirebilir. Bu nedenle projeyi bir bütün olarak ele alıp, giren çıkan parayı, giren çıkan fayda ve zararı veya kaybı göz önüne alarak paranın doğru yerde kullanıldığına karar verilmelidir.

Alıntıdır. http://www.parksteel.com/sss.asp#15